Γιατί άραγε να υπάρχει το σεξ?
Δευτέρα, Μαΐου 11, 2009Posted by
Ανώνυμος
0 Comments
Ορισμένοι φιλόσοφοι -ιδίως αυτοί που είναι άσχετοι με τις φυσικές επιστήμες- εξαντλούν την υπομονή μας θέτοντας φαινομενικά βαθυστόχαστα ερωτήματα για π.χ. το «νόημα της ζωής», την «αλλοτρίωση του ανθρώπου», την «οντολογία της απουσίας» και άλλα παρεμφερή χαριτωμένα.
Οι επιστήμονες, αντίστροφα, θέτουν φαινομενικά απλές ερωτήσεις που όμως δεν είναι καθόλου εύκολο να απαντηθούν. Μια τέτοια ερώτηση που ταλάνιζε για πολύ καιρό τη βιολογία ήταν ο λόγος ύπαρξης του σεξ. Γιατί, με άλλα λόγια, να χρειάζεται το σεξ για τη δημιουργία απογόνων ενώ θεωρητικά αυτή θα μπορούσε να επιτευχθεί κάλλιστα μέσω της άφυλης (ή μονογονικής) αναπαραγωγής, όπως άλλωστε γίνεται σε πολλά άλλα είδη;
Μάλιστα, εκ πρώτης όψεως το να μπορεί η γυναίκα να κάνει απογόνους χωρίς τη συμβολή του αρσενικού έχει τεράστια πλεονεκτήματα. Κατ' αρχάς της επιτρέπει τεράστια εξοικονόμηση χρόνου και φαιάς ουσίας, αφού δεν θα πρέπει να αναλωθεί στην αναζήτηση του αρσενικού που θα τη γονιμοποιήσει και θα συμβάλει στη φροντίδα των απογόνων.
Ομως, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της άφυλης αναπαραγωγής εντοπίζεται στο ότι παράγει περισσότερους απογόνους.
Να σημειωθεί ότι στην περίπτωση της μονογονικής αναπαραγωγής, οι απόγονοι είναι όλοι κλώνοι της μητέρας -δηλαδή έχουν την ίδια γενετική κατασκευή.
Ας πάρουμε δύο ομάδες 50 θηλυκών ατόμων και ας υποθέσουμε ότι η μία αναπαράγεται μονογονικά και η άλλη αμφιγονικά (άρα η δεύτερη ομάδα θα περιλαμβάνει και 50 αρσενικά). Το σύνολο των ατόμων θα είναι λοιπόν 150. Υποθέτουμε ότι κάθε θηλυκό παράγει δύο απογόνους. Υστερα από μια γενιά η μονογονική ομάδα θα φτάσει τα 100 θηλυκά άτομα. Το ίδιο θα συμβεί και με την αμφιγονική, όμως εδώ μόνο τα 50 μέλη της ομάδας θα είναι θηλυκά. Ετσι ήδη στη δεύτερη γενιά, η αμφιγονική ομάδα θα έχει αυξήσει το ποσοστό της στο σύνολο από 1/3 σε 1/2. Υστερα από μια ακόμα γενιά θα υπάρχουν 200 μονογονικα θηλυκά, 50 αμφιγονικά θηλυκά και 50 αρσενικά -με το ποσοστό των μονογονικών θηλυκών να φτάνει στα 2/3. Επομένως, οι απόγονοι των μονογονικών θηλυκών πολλαπλασιάζονται με διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τους απογόνους των αμφιγονικων πληθυσμών! (βλ. διάγραμμα από Σταμάτη Αλλαχιώτη «Εισαγωγή στην Εξελίξη» εκδ. Λιβάνη).
Το σεξ, λοιπόν, ως τρόπος αναπαραγωγής δεν φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστικό. Η Εύα θα έπρεπε να είχε «κάτσει στα ωά της» αντί να μπλέξει με τον Αδάμ. Ομως εδώ ξεχνάμε τον ξενοδόχο: τα παράσιτα (μικρόβια, ιούς). Σε αυτούς τους μικροοργανισμούς, που τόσο έχουν δυσφημιστει από τα ΜΜΕ, χρωστάμε την ύπαρξη του σεξ. (Εξαίρεση η «Ελευθεροτυπία», που έχει ειδικές σελίδες αφιερωμένες στους ΙΟΥΣ -αναγνωρίζοντας έτσι την καθοριστική σημασία τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι).
Η σχέση μεταξύ του ανθρώπινου οργανισμού και των παρασίτων μπορεί να παρομοιαστεί με μια κούρσα εξοπλισμών. Μόλις αποκτά η μια πλευρά ένα σχετικό προβάδισμα, είναι θέμα χρόνου για να το εξουδετερώσει η άλλη πλευρά. Πρόκειται για μια κούρσα όπου και οι δυο πλευρές τρέχουν συνέχεια για να παραμείνουν στο ίδιο σημείο. Ο γενετικός κώδικας κάθε ανθρώπινου οργανισμού μπορεί να ιδωθεί σαν μια κλειδαριά και το μικρόβιο σαν το κλειδί που την ανοίγει. Κάθε γενιά φτιάχνει νέες κλειδαριές, για αντικαταστήσει αυτές που έχουν ανοίξει τα παράσιτα.
Οπως αναφέραμε, στην περίπτωση της μονογονική αναπαραγωγής οι απόγονοι είναι όλοι κλώνοι του θηλυκού -δηλαδή έχουν την ίδια γενετική κατασκευή. Αντίθετα, στην περίπτωση της αμφιγονική αναπαραγωγής κάθε απόγονος διαφέρει από τον άλλο.
Μια γυναίκα που παράγει λοιπόν δέκα κλώνους βάζει όλο τον θησαυρό της σε ένα θησαυροφυλάκιο που έχει μεν δέκα κλειδαριές, όμως όλες είναι οι ίδιες. Αντίθετα, η γυναίκα που παράγει πέντε απογόνους αμφιγονικά, βάζει τον δικό της θησαυρό σε ένα θησαυροφυλάκιο που έχει μεν μόνο πέντε κλειδαριές, όμως η κάθε μια είναι διαφορετική από την άλλη. Αν ο διαρρήκτης (το μικρόβιο) βρει το κλειδί στο πρώτο θησαυροφυλάκιο, θα ανοίξει και τις δέκα κλειδαριές και θα εξαφανίσει όλο τον θησαυρό της μονογονικής μητέρας. Ομως αυτό δεν θα συμβεί στη δεύτερη περίπτωση. Το άνοιγμα της μιας κλειδαριάς δεν ανοίγει το θησαυροφυλάκιο.
«Η ύπαρξη του σεξ», γράφει ο βιολόγος Matt Ridley, «έχει σχέση με τις ασθένειες. Χρησιμοποιείται για να καταπολεμά την απειλή από τα παράσιτα. Οι οργανισμοί χρειάζονται το σεξ για να κρατάνε τα γονίδιά τους ένα βήμα μπροστά από τα παράσιτα. Οι άνδρες είναι η ασφαλιστική επένδυση της γυναίκας, που θα προσπατεύει τα παιδιά της από την πιθανότητα να αφανιστούν από γρίπη ή από ευλογιά. Οι γυναίκες προσθέτουν σπέρμα στα ωάριά τους διότι, αν δεν το έπρατταν, τα νεογνά θα ήσαν εξίσου ευάλωτα στο πρώτο παράσιτο που θα άνοιγε την κλειδαριά τους».
Ομως προσοχή! Ολα αυτά δεν σημαίνουν ότι αν κάνετε περισσότερο σεξ, θα γλιτώσετε το κρυολόγημα!
Sperm Wars (www.wwkarolos.blogspot.com)
Κάρολος
Πηγή: www.enet.gr
Οι επιστήμονες, αντίστροφα, θέτουν φαινομενικά απλές ερωτήσεις που όμως δεν είναι καθόλου εύκολο να απαντηθούν. Μια τέτοια ερώτηση που ταλάνιζε για πολύ καιρό τη βιολογία ήταν ο λόγος ύπαρξης του σεξ. Γιατί, με άλλα λόγια, να χρειάζεται το σεξ για τη δημιουργία απογόνων ενώ θεωρητικά αυτή θα μπορούσε να επιτευχθεί κάλλιστα μέσω της άφυλης (ή μονογονικής) αναπαραγωγής, όπως άλλωστε γίνεται σε πολλά άλλα είδη;
Μάλιστα, εκ πρώτης όψεως το να μπορεί η γυναίκα να κάνει απογόνους χωρίς τη συμβολή του αρσενικού έχει τεράστια πλεονεκτήματα. Κατ' αρχάς της επιτρέπει τεράστια εξοικονόμηση χρόνου και φαιάς ουσίας, αφού δεν θα πρέπει να αναλωθεί στην αναζήτηση του αρσενικού που θα τη γονιμοποιήσει και θα συμβάλει στη φροντίδα των απογόνων.
Ομως, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της άφυλης αναπαραγωγής εντοπίζεται στο ότι παράγει περισσότερους απογόνους.
Να σημειωθεί ότι στην περίπτωση της μονογονικής αναπαραγωγής, οι απόγονοι είναι όλοι κλώνοι της μητέρας -δηλαδή έχουν την ίδια γενετική κατασκευή.
Ας πάρουμε δύο ομάδες 50 θηλυκών ατόμων και ας υποθέσουμε ότι η μία αναπαράγεται μονογονικά και η άλλη αμφιγονικά (άρα η δεύτερη ομάδα θα περιλαμβάνει και 50 αρσενικά). Το σύνολο των ατόμων θα είναι λοιπόν 150. Υποθέτουμε ότι κάθε θηλυκό παράγει δύο απογόνους. Υστερα από μια γενιά η μονογονική ομάδα θα φτάσει τα 100 θηλυκά άτομα. Το ίδιο θα συμβεί και με την αμφιγονική, όμως εδώ μόνο τα 50 μέλη της ομάδας θα είναι θηλυκά. Ετσι ήδη στη δεύτερη γενιά, η αμφιγονική ομάδα θα έχει αυξήσει το ποσοστό της στο σύνολο από 1/3 σε 1/2. Υστερα από μια ακόμα γενιά θα υπάρχουν 200 μονογονικα θηλυκά, 50 αμφιγονικά θηλυκά και 50 αρσενικά -με το ποσοστό των μονογονικών θηλυκών να φτάνει στα 2/3. Επομένως, οι απόγονοι των μονογονικών θηλυκών πολλαπλασιάζονται με διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τους απογόνους των αμφιγονικων πληθυσμών! (βλ. διάγραμμα από Σταμάτη Αλλαχιώτη «Εισαγωγή στην Εξελίξη» εκδ. Λιβάνη).
Το σεξ, λοιπόν, ως τρόπος αναπαραγωγής δεν φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστικό. Η Εύα θα έπρεπε να είχε «κάτσει στα ωά της» αντί να μπλέξει με τον Αδάμ. Ομως εδώ ξεχνάμε τον ξενοδόχο: τα παράσιτα (μικρόβια, ιούς). Σε αυτούς τους μικροοργανισμούς, που τόσο έχουν δυσφημιστει από τα ΜΜΕ, χρωστάμε την ύπαρξη του σεξ. (Εξαίρεση η «Ελευθεροτυπία», που έχει ειδικές σελίδες αφιερωμένες στους ΙΟΥΣ -αναγνωρίζοντας έτσι την καθοριστική σημασία τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι).
Η σχέση μεταξύ του ανθρώπινου οργανισμού και των παρασίτων μπορεί να παρομοιαστεί με μια κούρσα εξοπλισμών. Μόλις αποκτά η μια πλευρά ένα σχετικό προβάδισμα, είναι θέμα χρόνου για να το εξουδετερώσει η άλλη πλευρά. Πρόκειται για μια κούρσα όπου και οι δυο πλευρές τρέχουν συνέχεια για να παραμείνουν στο ίδιο σημείο. Ο γενετικός κώδικας κάθε ανθρώπινου οργανισμού μπορεί να ιδωθεί σαν μια κλειδαριά και το μικρόβιο σαν το κλειδί που την ανοίγει. Κάθε γενιά φτιάχνει νέες κλειδαριές, για αντικαταστήσει αυτές που έχουν ανοίξει τα παράσιτα.
Οπως αναφέραμε, στην περίπτωση της μονογονική αναπαραγωγής οι απόγονοι είναι όλοι κλώνοι του θηλυκού -δηλαδή έχουν την ίδια γενετική κατασκευή. Αντίθετα, στην περίπτωση της αμφιγονική αναπαραγωγής κάθε απόγονος διαφέρει από τον άλλο.
Μια γυναίκα που παράγει λοιπόν δέκα κλώνους βάζει όλο τον θησαυρό της σε ένα θησαυροφυλάκιο που έχει μεν δέκα κλειδαριές, όμως όλες είναι οι ίδιες. Αντίθετα, η γυναίκα που παράγει πέντε απογόνους αμφιγονικά, βάζει τον δικό της θησαυρό σε ένα θησαυροφυλάκιο που έχει μεν μόνο πέντε κλειδαριές, όμως η κάθε μια είναι διαφορετική από την άλλη. Αν ο διαρρήκτης (το μικρόβιο) βρει το κλειδί στο πρώτο θησαυροφυλάκιο, θα ανοίξει και τις δέκα κλειδαριές και θα εξαφανίσει όλο τον θησαυρό της μονογονικής μητέρας. Ομως αυτό δεν θα συμβεί στη δεύτερη περίπτωση. Το άνοιγμα της μιας κλειδαριάς δεν ανοίγει το θησαυροφυλάκιο.
«Η ύπαρξη του σεξ», γράφει ο βιολόγος Matt Ridley, «έχει σχέση με τις ασθένειες. Χρησιμοποιείται για να καταπολεμά την απειλή από τα παράσιτα. Οι οργανισμοί χρειάζονται το σεξ για να κρατάνε τα γονίδιά τους ένα βήμα μπροστά από τα παράσιτα. Οι άνδρες είναι η ασφαλιστική επένδυση της γυναίκας, που θα προσπατεύει τα παιδιά της από την πιθανότητα να αφανιστούν από γρίπη ή από ευλογιά. Οι γυναίκες προσθέτουν σπέρμα στα ωάριά τους διότι, αν δεν το έπρατταν, τα νεογνά θα ήσαν εξίσου ευάλωτα στο πρώτο παράσιτο που θα άνοιγε την κλειδαριά τους».
Ομως προσοχή! Ολα αυτά δεν σημαίνουν ότι αν κάνετε περισσότερο σεξ, θα γλιτώσετε το κρυολόγημα!
Sperm Wars (www.wwkarolos.blogspot.com)
Κάρολος
Πηγή: www.enet.gr
Ετικέτες
Sex
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)