ΑΡΑΧΤΟΙ και ΛΑΙΤ Magazine

Το παιχνίδι επινοήθηκε για το παιδί. Είναι μια αποκλειστικά παιδική διασκεδαστική δραστηριότητα, άσχετα αν και πολλοί μεγαλύτεροι ασχολούνται μ’ αυτό επειδή δεν εννοούν να «μεγαλώσουν». Εμφανίστηκε ταυτόχρονα με τον άνθρωπο, αποτελώντας μια από τις πρώτες αυτόνομες δραστηριότητες του παιδιού από τη στιγμή που αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να συνειδητοποιεί το περιβάλλον του, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ψυχοπνευματική του ισορροπία.. Σήμερα, καθώς βρίσκομαι στα μέσα των δεύτερων …ήντα της ζωής μου, μπορώ να πω με απόλυτη βεβαιότητα ότι παιδί που δεν έπαιξε (μαζί με άλλα παιδιά εννοείται) δεν έζησε. Παιδί που δεν έπαιξε είναι γεμάτο με ψυχολογικά προβλήματα χωρίς να ξέρει κανείς που οφείλονται. Άπειρα είναι τα παιχνίδια κάθε μορφής και κατηγορίας, τα περισσότερα από τα οποία δεν έχουν καταγραφεί και ξεχάστηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Πριν από λίγο καιρό, ένας καλός μου φίλος (συνταξιούχος δάσκαλος) μου χάρισε ένα βιβλίο με τίτλο «ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ» του Γεωργίου Κ. Χουλιαρόπουλου, Καθηγητού Σωμ. Αγωγής, που εκδόθηκε στη Λάρισα το 1976. Περιέχει 55 παιχνίδια και αποτελεί την μοναδική καταγραφή που έχει υποπέσει μέχρι τώρα στην αντίληψη μου.

Παρακάτω θα σας περιγράψω δύο μόνο παιχνίδια, από τα αμέτρητα που παίζαμε όταν ήμασταν παιδιά, τα οποία πιστεύω ότι είναι τελείως άγνωστα Πιθανόν να τα γνωρίζουν ελάχιστοι και ενδεχομένως με κάποιες παραλλαγές.

1. Γουρουνίτσα

Γιατί το ονομάσαμε έτσι και πως έφτασε σε μας, άγνωστο. Κόστος μηδενικό. Χώρος η αλάνα της γειτονιάς (όσο μεγαλύτερη τόσο καλύτερα). Αριθμός παικτών από 5 τουλάχιστον μέχρι 8 , το πολύ 10 και ηλικίας 12-15 χρονών. Κάθε παίκτης είχε ένα ραβδί γερό μήκους 1,5 μ περίπου . Για το παιχνίδι χρειαζόταν και ένα μεγαλούτσικο κονσερβοκούτι , η «Γουρουνίτσα», παραγεμισμένο με κουρέλια, χαλίκια κλπ για να βαρύνει λίγο. Στο κέντρο της αλάνας ανοιγόταν μια τρύπα διπλάσια σε μέγεθος από τη γουρουνίτσα και γύρω από αυτήν, κυκλικά και συμμετρικά , ανοίγονταν, τρύπες, μία λιγότερη από τον συνολικό αριθμό των παικτών. Εκείνος που θα τα φύλαγε, οριζόταν με τη παλιά και δοκιμασμένη μέθοδο του «ά μπε μπα μπλόμ» . Πριν αρχίσει το παιχνίδι, κάθε παίκτης έβαζε το ραβδί του σε μια από τις τρύπες που ήταν γύρω από την κεντρική τρύπα τις γουρουνίτσας και πετούσαν τη γουρουνίτσα έξω από τον κύκλο των παικτών. Το παιχνίδι έμοιαζε , σε γενικές γραμμές με χόκεϋ. Εκείνος που τα φύλαγε, χρησιμοποιώντας μόνο το ραβδί του, προσπαθούσε να φέρει τη γουρουνίτσα στο κέντρο και να τη βάλει στην κεντρική τρύπα. Οι παίκτες προσπαθούσαν να τη χτυπήσουν δυνατά με τα ραβδιά τους για να τη στείλουν όσο πιο μακριά γινόταν. Παράλληλα , εκείνος που τα φύλαγε, προσπαθώντας να προστατέψει τη γουρουνίτσα με το ραβδί του από τα χτυπήματα των παικτών κοίταζε να εντοπίσει κάποια από τις τρύπες του κύκλου αφύλακτη και να βάλει γρήγορα το ραβδί του μέσα στην τρύπα, παρατώντας τη γουρουνίτσα. Αν τα κατάφερνε, τρέχαν οι παίκτες, καθένας στην τρύπα του αλλά πάντα κάποιος ξέμενε που ήταν ο επόμενος που θα τα φύλαγε. Αν δεν τα κατάφερνε, το παιχνίδι συνεχιζόταν όπως και πριν. Αν κατάφερνε πάλι να βάλει τη γουρουνίτσα στην τρύπα της τότε οι γύρω παίκτες μετακινούνταν δεξιόστροφα και υποχρεωτικά, βάζοντας το ραβδί τους στην επόμενη τρύπα. Στο διάστημα αυτό της «αναμπουμπούλας» προσπαθούσε ο «φύλακας» να βάλει το ραβδί του σε κάποια από τις τρύπες του κύκλου και αν τα κατάφερνε, εκείνος που ήταν υποχρεωμένος να μετακινηθεί σε κείνη την τρύπα, ήταν ο επόμενος που θα τα φύλαγε. Εάν πάλι δεν τα κατάφερνε , το παιχνίδι συνεχιζόταν όπως και πριν.

Το παιχνίδι είχε μεγάλη πλάκα. Τα πειράγματα, τα γέλια και τα καλαμπούρια δεν έλειπαν ποτέ και το παιχνίδι συνεχιζόταν μέχρι να σκοτεινιάσει ή μέχρι να βαρεθούν ή να κουραστούν οι παίκτες.

Οι μικροτραυματισμοί, αν και σπάνιοι, δεν αποκλείονταν αν έτρωγες τη «γουρουνίτσα» πχ στο καλάμι από το χτύπημα κάποιου παίκτη.

2. Κυκλική γαϊδούρα

Η «μακριά γαϊδούρα» είναι πανελληνίως πασίγνωστη. Η «κυκλική» αμφιβάλλω. Εμείς όμως την παίζαμε όταν ήμασταν παιδιά και μάλιστα συχνά. Κι αυτό το παιχνίδι ούτε το ξανάκουσα ούτε το ξαναείδα να παίζεται.

Εσείς το έχετε ακούσει ποτέ;

Παιζόταν από 10 περίπου, κατά προτίμηση «ψωμωμένα» παιδιά, χωρισμένα σε δύο αντίπαλες ομάδες. Ένας από κάθε ομάδα – ο πιο σβέλτος – οριζόταν αρχηγός. Οι δύο αρχηγοί, με κορώνα-γράμματα ή με κάποιο άλλο κλήρο, έβγαζαν την ομάδα που θα τα φύλαγε πρώτη.

Η ομάδα που τα φύλαγε, πιανόταν από τους ώμους κάνοντας έναν κύκλο με τους ώμους και τα κεφάλια σκυμμένα ελαφρά προς το κέντρο. Ο αρχηγός της επιθεωρούσε τους συμπαίκτες του και διόρθωνε τη στάση τους αν χρειαζόταν.

Μόλις δινόταν το σύνθημα έναρξης του παιχνιδιού, ο αρχηγός έτρεχε γύρω-γύρω από την ομάδα του χωρίς να χάνει την επαφή μαζί της, δηλαδή να την αγγίζει έστω και με ένα χέρι, για να την προστατεύσει από τις προσπάθειες των αντίπαλων παικτών να σκαρφαλώσουν σε κάποια πλάτη της κυκλικής γαϊδούρας.

Καθώς ο αρχηγός γύριζε γύρω-γύρω, προσπαθούσε να κλωτσήσει κάποιον αντίπαλο παίκτη. Αν πετύχαινε κάποιον άλλαζαν οι ρόλοι των ομάδων. Αν κατάφερναν να σκαρφαλώσουν όλοι, πράγμα σπάνιο, στην κυκλική γαϊδούρα, μετρούσε ο αρχηγός μέχρι το δέκα κι αν δεν έπεφτε κάποιος ή αν η γαϊδούρα σωριαζόταν από το βάρος στο έδαφος, ξανάρχιζε το παιχνίδι απ’ την αρχή.

Αν έπεφτε κάποιος ή άγγιζε έστω το πόδι του στο έδαφος πριν τελειώσει το μέτρημα, άλλαζαν οι ρόλοι. Αν κάποιος δεν είχε σκαρφαλώσει σταθερά και γλιστρούσε προς τα κάτω, περίμενε και μόλις ο αρχηγός βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά του κύκλου , πηδούσε κάτω και απομακρυνόταν. Αν τον προλάβαινε ο αρχηγός και τον κλωτσούσε, άλλαζαν πάλι οι ρόλοι των ομάδων.